Klasik ve Akustik Gitarlarda Burgular
- Klasik (İspanyol) Gitarlarda:
Genellikle altı telli gitarlar için, üçer burgudan oluşan iki ayrı parça bulunur. Bu iki parça, gitarın sapının arka tarafına takılır ve telleri sarmak üzere silindir şeklinde milleri (tüp) vardır. - Akustik Gitarlarda:
Her tel için ayrı bir akort mekanizması bulunur. Burgular aynı hizaya yerleşmez; sapın üst kısmında ayrı delikler halinde tekli mekanizmalar şeklinde görülür.
Geçmişte bazı flamenko gitarlarında ahşap burgular kullanılırken, günümüzde çoğunlukla mekanik burgular tercih edilir. Bu mekanik sistem, akordu daha hızlı ve hassas şekilde yapmanıza imkân tanır.
Burgu Kalitesinin Önemi
- Hassas Akort Ayarı:
Düşük kalitedeki burgular zamanla boşluk (gevşeme) yaparak akordun çabucak kaçmasına neden olabilir. Kaliteli burgular ise küçük hareketlerde dahi hassas ayar yapmayı kolaylaştırır. - Dayanıklılık ve Uzun Ömür:
Uzun süre kullanılan burguların iç dişlileri aşınmaya başlayabilir. Sağlam malzemeyle üretilmiş bir mekanizma, hem sık kullanımda hem de gerilimin yüksek olduğu durumlarda daha uzun ömürlü olur. - Estetik:
Burguların rengi, şekli ve süslemeleri gitarın genel görünümünü tamamlar. Özellikle luthier yapımı (el yapımı) yüksek kaliteli gitarlarda, estetik değer ve işçilik çok daha fazla öne çıkar.
Burguların veya Parçalarının Değiştirilmesi
Burgularınızı ya da bazı bileşenlerini (örneğin dişliler, tüpler vb.) değiştirmek istediğinizde, aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz:
1. Yeni Burgunun Ölçüleri ve Vida Delikleri
- Vida Yerleri: Burgunun gövdeye sabitlendiği vida delikleri, mevcut deliklerle uyuşmuyorsa montaj sırasında sorun çıkabilir.
- Tüp (Miller) Boyutu: Tellerin sarıldığı tüplerin çapı ve konumu, gitarın orijinal burguları ile uyumlu olmalıdır.
2. Delik (Hole) Boyutları
- Tüplerin Geçtiği Delikler: Çeşitli boyut seçenekleri mevcuttur (3.5×4.3 mm, 3.8×4 mm, 3.2×4 mm vb.). Akustik gitarlarda 3×4 mm gibi ölçüler de yaygındır.
- Delik boyutu tellerin rahat sarılabilmesi için doğru olmalı; aksi takdirde akort yaparken mekanizma sıkışabilir veya kayabilir.
3. Dişli (Gear) Değişimi
- Bazen dişlilerdeki bir parça (örneğin küçük bir dişli veya çark) kırılabilir. Bu durumda sadece o parçayı değiştirmek mümkün olabilir.
- Dişlinin İç Şekli: Hexagonal (altıgen), kare veya oval gibi farklı formlar bulunabilir. Uygun formu bulamazsanız, tüpleri de değiştirmeniz gerekebilir.
Özet ve Öneriler
- Kaliteli Malzeme Seçimi:
Burguların uzun ömürlü olması ve hassas akort için pirinç, çelik veya döküm malzemelerden üretilmiş, sağlam dişlilere sahip modelleri tercih edin. - Uyumlu Boyut ve Vida Yerleşimi:
Yeni burguyu satın almadan önce ölçüleri kontrol edin; aksi takdirde gitarınızda ekstra delik açmak zorunda kalabilirsiniz. - Düzenli Bakım:
Burguları zaman zaman temizleyip hafifçe yağlamak (üretici önerisi doğrultusunda) akort mekanizmasının ömrünü uzatır. - Estetik ve Performans Dengesi:
Birinci öncelik performans ve dayanıklılık olsa da, gitarınızın tasarımına uyum sağlayacak bir burgu seçimiyle hem estetik hem fonksiyonellik açısından fayda sağlayabilirsiniz.
Sonuç olarak, burgular (akort mekanizması) gitarın vazgeçilmez parçalarından biridir. Hem ses kalitesi hem de kullanım kolaylığı için doğru malzeme, doğru ölçü ve iyi işçilikle üretilmiş burguları tercih etmek önemlidir. Bu sayede uzun süre güvenle ve keyifle çalmaya devam edebilirsiniz.
